Buluşlar için yapılan tescil çeşitleri arasında yurtdışı patent tescili yer alır. Buluşun korunacağı ülkeye göre başvuru aşamaları gerçekleştirilerek 20 yıla kadar korumanın sağlanması mümkündür. Yurtdışı patent tescilinde kullanılabilecek başvuru yolları, başvuru evrakları, ücretleri ve başvurulara dair detaylarını buradan bulabilirsiniz.
Yurtdışı Patent Tescili Nedir?
Yurtdışı patent tescili yabancı ülkelerde ürünlerinin ticaretini yapmak isteyenlerin yasal olarak bu hakkı elde edebilmesi için almaları gereken tescile verilen isimdir. Yurtdışında bulunan ülkeler için ürün adına alınan patent söz konusu ürünün 20 yıl boyunca koruma altında olmasını sağlar. Her yıl yapılan yenileme ile yurtdışında ticarete veya ürünün kullanımına devam edilebilir.
Yurtdışı patent tescilinin yapılabilmesi için başvuru iki şekilde yapılabilir. Bu başvurulardan ilki bireysel başvurudur. Patentin alınması istenen her ülke için o ülke makamına başvurunun yapılması gerekir. Bu işlem hem uzun sürer hem de maliyetli olur. İkinci başvuru şekli ise topluluk başvurusudur. Bu başvuru ise yapılan sözleşmeler doğrultusunda birden fazla ülke için aynı anda başvurma işlemidir. Böylelikle maliyet daha az olur.
Neden Yurtdışı Patent Tescili Yapılmalıdır
Yurtdışı patent tescili sanayi için geliştirdikleri ürünlerin veya aygıtların pazarlamasını yurtdışında da yapmak isteyenlerin alması gereken belgedir. Bu belge sayesinde yurtdışında satış kolaylaşır. Ayrıca ürünün başkaları tarafından kullanılmasının önüne geçerek hak tecavüzü olaylarından kurtuluş sağlanır. Hak tecavüzüne uğranılması durumunda tescil belgesinden yararlanılarak hukuki hak aranabilir.
Buluşların korunması için tescil belgesi ülkeye göre alınır. Buluşun hangi ülkede korunması isteniyorsa o ülke için başvuru yapılır ve kabul edilmesiyle ürün o ülkede tescil süresince kullanılabilir hale gelir. Ancak yurtdışı patent tescilinin yapılması için Türkiye’de yapılan patent tescili itibariyle 12 aylık süre vardır. Bu süre dolmadan yurtdışında istenen ülke için patent başvurusunda bulunulabilir ve patent alınabilir. Ancak 12 ayın sonunda bunu yapmak mümkün değildir.
Yurtdışı Patent Tescil Ücretleri
Yurtdışı patent tescilinin birden fazla ülke için yapılabilmesi patent işlem maliyetinin düşmesine neden olur. Tek tek yapılan başvurularda her ülkenin talep ettiği ücret farklı olabileceğinden yüksek ücretler ödenmesi gerekir. Ancak 38 veya 19 üye ülkeler için alınacak patentte daha az ücret ödenerek kar elde edilir. Ayrıca üyelere tek tek yapılacak başvurular uzun süreceğinden bu süre topluluk başvurularıyla kısaltılabilir.
Yurtdışı Patent Tescili İçin Gerekli Olan Evraklar
Buluşun uluslararası ülkelerde koruma sağlaması adına verilen yurtdışı patent tescil belgesi için başvuru aşamasında evrakların hazırlanması ve teslim edilmesi gerekir. Başvurular için evrak teslimi Türk Patent Kurumu’nun yardımlarıyla gerçekleştirilebilir. Gerekli evraklar,
- Tercih edilen başvuru yollarına göre yurtdışı patent tescili başvuru ücret dekontu
- Tescil edilecek buluşa ait resimler
- Buluşu detaylı olarak açıklayan tarifname
- Buluşun yeni olduğunu ve buluşta korunması istenen özelliklerin yer aldığı istemler
- Ortaya çıkarılan buluşa ait teknik bilgileri içeren özet
- Yurtdışı patent tescil başvuru formu
Bu belgelerin tamamının tescil işlemlerini yapan kurumlara teslim edilmesi gerekir. Başvuruyu kabul eden kurum inceleme yaparak patentin onayını ve bildirilmesini gerçekleştirir.
Yurtdışı Patent Tescili İçin Kullanılabilecek Uluslararası Anlaşmalar
Yurtiçi patent başvurularında olduğu gibi yurtdışı patent başvurularında da işlemler uzun sürer. Ancak bu sürecin kısa olması ve firmaların patent başvurularının kolaylaşması adına Türkiye’nin de üye olduğu patent anlaşmalarından yararlanılmaktadır. Bu anlaşmalar sayesinde işlemlerin üye ülkeler adına yapılması ve tek tek başvurunun önlenmesi sağlanmıştır. Patent tescili için geçerli olan sözleşmeler şunlardır;
- Uluslararası PCT antlaşması
- Ülkesel başvuru
- Avrupa patent sözleşmesi (EPT)
- Avrasya patent sözleşmesi (EUA)
- ARIPO patent sözleşmesi
- Arap ülkeleri patent sözleşmesi (GCC)
- OAPI UNION patent sözleşmesi
Bu anlaşmalara göre patent başvurusu tercih edilmesi patent alınmak istenen ülkelere göre değişir. Birden fazla üye ülkeye aynı anda yapılan patent başvurusuyla işlem maliyeti düşerken zamandan tasarruf edilebilir.
Uluslararası PCT Antlaşması
PCT yurtdışı patent tescili için tercih edilebilecek ilk sözleşmedir. Patent Birliği Antlaşması veya PCT olarak anılan sözleşme sayesinde yurtdışına patent başvurusunda bulunacak kişiler sözleşmeyi kabul eden devletlerin tamamı için tek başvuru yapabilirler. Bu da başvuru maliyetinin düşmesini ve patentin daha kısa sürede alınmasını sağlar. PCT’den yararlanılarak alınacak patentler için için yetkili kurum WİPO’dur. Türkiye Patent Birliği Antlaşması’na üye olduğu için PCT başvuru hakkından yararlanabilir. Bu başvuru sayesinde 152 üye ülke için patent alınması mümkün olur.
Ülkesel Başvuru
Yurtdışında patent tescilinin yapılması için tercih edilecek ikinci yol ülkesel başvurudur. Ürünlerinin yurtdışında da tanınması ve satılmasını isteyen kişilerin tek tek her ülke için başvuru yapması ülkesel başvuru ismini alır. Başvuru tüm ülkeler için tek tek yapılacağından diğer patent işlemlerinden daha uzun sürer ve başvurunun ülke bazında alınabilmesi adına daha çok ücret ödenir. Bu da yüksek maliyete ihtiyaç duyulmasına neden olur. Bu nedenle ülkesel başvuru yollarını tercih etmemesi veya bu yolu tercih ederse en fazla 5 ülkede varlık sürdürme için başvurunun yapılması önerilir.
Avrupa Patent Sözleşmesi (EPT)
Avrupa Patent Sözleşmesi (EPT) üye ülkelerin tamamı için buluş tescil belgesi alma imkanı sağlar. Firmalar buluşları için bu sözleşmeyi imzalayan tüm Avrupa ülkelerinde buluşlarının patent almasını sağlayabilirler. Toplamda sözleşmeyi kabul eden 38 ülke bulunur ve buluş için patenti alanlar tüm bu ülkeler için patent sahibi olmuş olurlar. Böylelikle hem zamandan tasarruf edilir hem de maddi açıdan kar elde edilir.
Türkiye bu sözleşmeye 2001 yılında üye olmuştur ve o tarihten beri yurtdışı patent tescilleri bu sözleşmeden yararlanarak yapılmaktadır.
ARIPO Patent sözleşmesi
İngilizce dilinin konuşan Afrika ülkelerinin oluşturmuş olduğu Afrika Bölgesi Fikri Haklar Örgütü patent işlemleri için ARIPO ismi verilen patent sözleşmesini imzalamıştır. Yapılan tek başvuruyla sözleşmeyi imzalayan 19 ülkede patent alınan buluşun korunması sağlanır. ARIPO üye ülkeleri ise şunlardır; Lesoto, Botsvana, Tanzanya, Gambiya, Zimbabve, Kenya, Somali, Malavi, Sudan, Mozambik, Gana, Nabibya, Uganda, Zambiya, Sierra Leone ve Svaziland isimli ülkelerdir.
Avrasya Patent Sözleşmesi (EUA)
Patent tescil başvurularının yapılabilmesi için geçerli olan sözleşmelerden birisi de Avrasya Patent Sözleşmesidir. EUA sözleşmesini kabul eden ülkeler Azerbaycan, Rusya Federasyonu, Türkmenistan, Kırgızistan, Ermenistan, Beyaz Rusya, Tacikistan Kazakistan ve Moldova’dır. Patent işlemleri için bu sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarih ise 12 Ağustos 1995’dır. Buluşlarının bu ülkelerden birisinde patentinin olmasını isteyenler tek ofisten başvuru yaparak bu ülkelerin tamamında patentlerini koruma altına alabilirler.
Arap Ülkeleri Patent Sözleşmesi (GCC)
Arap Ülkeleri Patent Sözleşmesi (GCC) yurtdışı patent tescilinde yararlanılan sözleşmelerden birisidir. Bu sözleşmeye Suudi Arabistan, Bahreyn, Umman, Katar, BAE ve Kuveyt tabidir. Ürün buluşlarının Arap dünyasında patentinin olmasını ve patent sayesinde koruma hakkı elde etmeyi isteyenler GCC’den yararlanarak başvuru yapabilirler. Bu sözleşmeyle patent alımı ülkelerin tamamını kapsayabildiği gibi bireysel başvuru yolu da vardır.
OAPI UNION Patent Sözleşmesi
Her ülke için ayrı patent başvurusu yapma durumunu ortadan kaldıran sözleşmelerden birisini OAPI UNION’dur. Bu sözleşmeyi imzalamış olan ülkelerin tamamı için patent alınarak ürünün 20 yıl süreyle korunması sağlanabilir. Bu süre sonunda geliştirilen veya üretilen ürün kamuya açık hale gelebilir. OAPI sayesinde toplu patentin alınabileceği ülkeler ise şunlardır; Burkina Faso, Ekvator Ginesi, Kongo, Benin Cumhuriyet, Kamerun, Moritanya, Togo, Çad, Senegal, Fildişi sahilleri, Nijer, Gabon, Orta Afrika Cumhuriyeti, Gine, Mali ve Gine Bisau ülkeleridir.
Yurtdışı patent tescilinin yapılmasını sağlamak için tercih ettiğiniz ülkeye göre hangi sözleşmeye uygun hareket edeceğiniz bilgisine patent firmamıza gelerek veya telefonla arayarak ulaşabilirsiniz.
